Alexander De Croo: ‘Ik word ziek van de zelfbediening’

Vicepremier Alexander De Croo (Open VLD), bevoegd voor Ontwikkelingssamenwerking, zette vrouwenrechten de voorbije maanden op de agenda. Al is er ook een donkere bladzijde: Saoedi-Arabië. De Croo is verder ook scherp voor de politiek in Brussel.

Doet dit mandaat u anders denken over politiek? U had tot drie jaar geleden nooit een ontwikkelingsproject bezocht.

Dit doet iets met je, natuurlijk. Je voelt telkens een schok en een naschok. De schok komt ter plaatse, als je een vluchtelingenkamp bezoekt of als vrouwen je vertellen hoe ze elke dag blootgesteld worden aan seksueel geweld. Dat grijpt je naar de keel. De naschok komt later, als je de Wetstraat weer binnenrijdt en de camera’s een quote willen over het politiek gebakkelei in eigen land. (zwijgt even) Verandert dat mijn politieke visie? Waarschijnlijk wel. Ik ben gevoeliger geworden voor mensen met tegenslagen.

Een donkere bladzijde was de toetreding van Saoedi-Arabië tot de VN-Vrouwenrechtenraad. U leek dat een goede zaak te vinden. Waarom?

Twee weken voor die stemming heb ik ervoor gepleit geen wapens meer te verkopen aan Saoedi-Arabië. Maar wapenexport is een regionale bevoegdheid en Paul Magnette (Waals minister-president, PS, red) ziet dat helaas anders. Dat zou een belangrijk signaal geweest zijn. Kijk, ik had die stemming liever anders gezien. Maar nu de Saoedi’s in die raad zitten, moeten we hen met de neus op de feiten te drukken.

Laat me even cynisch zijn: dat zal toch niet gebeuren?

Onze diplomaten hebben duidelijke instructies gekregen een progressieve lijn aan te houden. Ik zal u op de hoogte houden als dat gebeurt.

Daar houd ik u aan. Waarom zijn wij zo hypocriet als het over handel en mensenrechten gaat?

(blaast) Ik denk dat velen een foute inschatting maken. Men vreest dat een wapenembargo jobs zal kosten. Ik zou dat willen omdraaien. Ik geloof dat er meer jobcreatie mogelijk is in de humanitaire sector dan in de wapensector. Ik denk aan containers om zonnepanelen en windmolens te verschepen, generators voor vluchtelingenkampen, moderne manieren om water uit putten te trekken. Ik ben niet naïef. Wapens zijn nodig. Maar je moet die niet aan iedereen verkopen. Europa mag ook best wat meer lef tonen in haar handelsbeleid. Ook tegenover China trouwens.

“Als de economie weer aantrekt, moeten we streven naar 0,7 procent ontwikkelingshulp”, zei u mij drie jaar geleden. Legt u dit op tafel, nu de economie weer groeit?

Neen. Deze regering heeft een duidelijke afspraak over het budget. Ik zal die discussie niet heropenen. Mijn beleid is erop gericht meer te doen met de beschikbare middelen. De landen van de EU hebben wel afgesproken tegen 2030 naar 0,7 procent te gaan. Dat lijkt mij het juiste pad.

Iets anders. Deze week belichtte zelfs de New York Times onze graaicultuur, naar aanleiding van Samu Social. Wat is dat toch met onze politici?

(zwijgt even) Dat doet mij pijn. Ik was ervan overtuigd dat die praktijken tot het verleden behoorden. Ik zat fout. Wat in Brussel naar buiten komt, is verwerpelijk. Ik word ziek van die zelfbediening. Sommige politici redeneren dat ze in de privé meer zouden verdienen. Wel, dat ze dat dan doen. Velen gaan schrikken. Ik denk dat zij niet beseffen wat de loonnormen zijn in vele sectoren.

Waarom doet uw partij verder met de PS in Brussel?

Wij zijn altijd duidelijk geweest: Mayeur moet opstappen als burgemeester, en kan niet aanblijven als schepen. Op dat vlak begrijp ik SP.A niet. Waarom stappen die op? Zij willen toch hetzelfde? Of voert men een theater op om de aandacht weg te houden van Pascal Smet, die als Brussels minister bevoegd is voor Samu Social? De nieuwe burgemeester Philippe Close belooft een andere politiek, en ik wil hem die kans geven.

Faciliteert de complexe structuur van Brussel dit soort schandalen?

Dat is goed mogelijk. Ik ben duidelijk: Brussel telt te veel gemeenten, te veel politiezones. Dat moet anders. Hoe Brussel, één van de belangrijkste steden wereldwijd, bestuurd wordt, is een schande.

(De Zondag / Paul Cobbaert)