Abortus: Open VLD wilde verder gaan, maar ‘wat niet is kan nog komen’

Open VLD verdedigt het compromis dat de Vlaamse liberalen met coalitiepartners N-VA, MR en CD&V hebben bereikt over abortus, al geeft de partij toe dat ze verder wilde gaan.

‘Ik begrijp ook dat voor dergelijke belangrijke onderwerpen een zo breed mogelijk draagvlak nodig is’, verklaarde Kamerlid Carina Van Cauter (Open VLD) dinsdag in de Kamercommissie Justitie, waar het wetsvoorstel wordt besproken.

Het wetsvoorstel van de meerderheid haalt de artikelen over abortus uit het strafwetboek en zet ze in een specifieke wet. Abortus blijft mogelijk voor het einde van de twaalfde week na de bevruchting. De reflectieperiode van zes dagen blijft behouden, behalve bij dringende medische redenen.

Na de termijn van twaalf weken kan de zwangerschap enkel onder voorwaarden onderbroken worden: indien de gezondheid van de vrouw ernstig in gevaar is of indien vaststaat dat het kind zal lijden aan een uiterst zware, ongeneeslijke kwaal.

De arts en het medisch personeel kunnen niet gedwongen worden om een abortus uit te voeren, maar indien de arts weigert, is hij verplicht de vrouw door te verwijzen en het medisch dossier door te sturen. De strafbepaling bij het niet naleven van de voorwaarden voor abortus blijven behouden.

Voor de linkse oppositiepartijen gaat het akkoord binnen de meerderheid niet ver genoeg. Vooral het behoud van de termijnen is hen een doorn in het oog. Ze vinden het ook niet kunnen dat er een koppeling werd gemaakt met het dossier van de erkenning van levenloos geboren kinderen, waarover de ministerraad vrijdag een akkoord bereikte. ‘Sinds 1999 was een ethisch dossier nooit voorwerp van gemarchandeer’, laakte Karine Lalieux (PS). ‘Jullie herhalen de fouten uit het verleden.’ Karin Jiroflée zat op dezelfde golflengte. ‘We hebben een traditie dat we over ethische thema’s stemmen volgens ons eigen geweten en na diepgaande, doorwrochte discussies, war van religie en ideologie, maar waar iedereen zijn maatschappijvisie in kwijt kan’, stelde ze. ‘Dit heeft ons een ethische wetgeving opgeleverd die ver buiten onze grenzen bekend is en waarvoor vele landen ons benijden.’

De Vlaamse socialiste hekelde dat het parlement wordt gedwongen in een spel van meerderheid en oppositie, ‘alsof het de meest banale politieke discussie zou betreffen. Hier worden een visie en ideologie opgedrongen. Hoe laag zijn we gevallen?’ Marco Van Hees (PVDA) vroeg zijn MR-collega David Clarinval of hij een vrouw die op veertien weken zwangerschap een abortus laat uitvoeren, naar de gevangenis wil sturen.

Carina Van Cauter gaf toe dat de ambitie van haar partij verder lag. ‘Wat vandaag niet is, kan morgen misschien wel. Maar dit is een stap verder richting de ambitie waar we voor staan.’ Ook David Clarinval van liberale zusterpartij MR noemde het wetsvoorstel een historische stap, maar gaf aan een volgende legislatuur eventueel verder te willen gaan.

‘Met de hand op het hart, kan ik u bevestigen dat abortus binnen het wettelijk kader volledig wordt gedepenaliseerd’, aldus Van Cauter. Ze erkende weliswaar dat er sancties blijven bestaan voor abortus buiten het wettelijk kader, maar ook in de meer verregaande voorstellen van de linkse oppositie, staan sancties, weliswaar voor de arts. ‘Ik ben niet zo’n voorstel van twee maten en twee gewichten. We willen toch niet terug naar de periode waarin vrouwen worden verwezen naar engeltjesmakers?’

Els Van Hoof (CD&V) vond dat de oppositiepartijen eenduidig naar de termijnen in de wettekst keken. Niet alle experten waren daarover eenduidig, vond ze. Bovendien is de wetgeving in ons land progressiever dan in Nederland op het vlak van abortus om medische redenen, aldus Van Hoof, die erop wees dat ook andere landen strafsancties behouden. ‘In België is overigens nog geen enkele vrouw vervolgd omwille van abortus’, besloot ze.

Valerie Van Peel (N-VA) vindt het voorstel een perfect evenwicht. ‘Het is mogelijk dat in het ethisch debat de klepel misschien te ver in één richting was doorgeslagen, maar ik vind dat hij nu te ver doorslaat naar de andere kant, waardoor het onmogelijk wordt over waarden te spreken omdat je dan een religieuze conservatief wordt genoemd’, stelde ze richting de linkse oppositie.