België blijft

Er was geen enkel volwassen debat in het parlement over de Afghanistan-missie.

In tegenstelling tot Nederland blijft België wel een jaar langer dan eerst was afgesproken in Afghanistan.

De beslissing kwam niet als een verrassing. Minister van Defensie Pieter De Crem beloofde zijn Amerikaanse collega Robert Gates per slot van rekening maanden geleden al dat hij zich geen zorgen hoefde te maken over de inzet van de Belgen in Afghanistan. Hij werd bij die gelegenheid niet door premier Yves Leterme tegengesproken, zoals dat bijvoorbeeld wel gebeurde nadat De Crem van de onzalige gedachte was bevallen om Congolese troepen op 21 juli in Brussel te laten defileren.

Ook de ijverige Amerikaanse ambassadeur in België, Howard Gutman, kan tevreden zijn. De Belgen sturen uiteindelijk niet méér soldaten, maar ze volgen ook niet de weg van Nederland, dat enkele weken geleden besliste om zijn troepen straks helemaal uit Afghanistan terug te trekken. België volgt de civiel-militaire strategie van de NAVO, zei minister van Buitenlandse Zaken Steven Vanackere, die militaire actie koppelt aan burgerlijke ontwikkelingsprojecten. Ons land blijft een jaar langer dan voorzien in Afghanistan, het stuurt meer instructeurs om Afghaanse soldaten en politiemensen op te leiden, trekt meer geld uit voor de ontwikkeling van het land en opent in Kabul een volwaardige ambassade. Een opmerkelijk teken van steun aan de politiek van de Verenigde Staten in de regio, en aan de omstreden president Hamid Karzai van Afghanistan – wat kan een klein land meer doen?

Het is ook niet correct om de Belgische beslissing met de Nederlandse te vergelijken. Nederland zet in de provincie Uruzgan veel meer soldaten in, die al jaren in veel gevaarlijkere omstandigheden opereren dan de Belgen. Er zijn ondertussen ook meer dan 20 Nederlanders omgekomen in Afghanistan. België besliste in 1994 om als de bliksem uit Rwanda te vertrekken, nadat daar bij het begin van de genocide 10 blauwhelmen waren vermoord.

Dat wil daarom niet zeggen dat het goed is om langer in Afghanistan te blijven. De verlenging van het mandaat van onze troepen was ook dit keer op geen enkel moment het onderwerp van een volwassen debat in het parlement. Mensen worden ingezet in almaar gevaarlijker omstandigheden, in een operatie die in budgettair krappe tijden een pak meer kost dan eerst was voorzien. Dat vraagt bij elkaar om een discussie die breder wordt gevoerd dan de beslotenheid van het kernkabinet of een tête-à-tête van de minister met zijn Amerikaanse collega.

Experts die zich over een nieuwe strategie op lange termijn voor de NAVO buigen, zeiden enkele weken geleden in Brussel dat Afghanistan voor de alliantie geen test is, maar een task – een opdracht. Dat wil zeggen dat de toekomst van het bondgenootschap niet afhangt van wat in Afghanistan gebeurt. Het wordt ook steeds minder duidelijk wie in dat conflict voor welke belangen opkomt. Zo wist het voormalige hoofd van de VN-missie in Kabul, de Noor Kai Ede, vorige week stellig dat de arrestatie van enkele leiders van de taliban in Pakistan past in een poging van het Pakistaanse leger om gesprekken van de Amerikanen en hun bondgenoten met de taliban onderuit te halen. Wie in dat kluwen mensen op pad stuurt, zorgt maar beter voor rugdekking.

Hubert van Humbeeck