Nauwelijks één week geleden viel VW-voorzitter Martin Winterkorn een staande ovatie te beurt tijdens de avant-première van de nieuwe modellen en technologieën van de diverse merken van zijn autogroep. Vandaag wordt luidop gespeculeerd over een mogelijk ontslag, naar aanleiding van een klacht van de Californische overheidsinstantie EPA die de naleving van de strenge Amerikaanse milieuwetgeving controleert.
Het nieuws sloeg in als een bom. De Californische overheidsinstantie EPA beschuldigt de Duitse autoconstructeur Volkswagen van manipulatie van de emissiescores van zijn dieselmotoren. Die manipulatie kwam aan het licht bij vergelijkende tests op de weg en in de labo’s van de bevoegde diensten. In reclamespots prees Volkswagen zijn dieselwagens aan als ‘Clean Diesel’ terwijl de uitstoot van schadelijke uitlaatgassen in realistische rij- en weersomstandigheden tot 40 keer hoger blijkt te liggen. Betroffen zijn de 2.0 l TDI-modellen Golf, Jetta, Beetle en Audi A3, in totaal gaat het om 482.000 wagens.
Blamage voor made in Germany
Dieselmotoren maken een kwart uit van de VW-verkoop in de Verenigde Staten. Vorig jaar liep de verkoop evenwel met 10 procent terug en die achteruitgang was een van de beweegredenen van de ex-voorzitter van de raad van toezicht Ferdinand Piëch om de positie van zijn rechterhand en vertrouweling Martin Winterkorn openlijk ter discussie te stellen.
Er volgde een korte maar hevige machtsstrijd binnen de raad van bestuur van Volkswagen AG, die door de vertegenwoordigers van de deelstaat Nedersaksen en de vakbond IG Metall onverwacht in het voordeel van Winterkorn werd beslecht. Wij zijn nu een paar maanden verder en alles wijst erop dat het om een Pyrrhusoverwinning ging.
Onder druk van onweerlegbare bewijzen heeft de VW-topman de manipulatie toegegeven, wat een storm van verontwaardiging heeft doen opsteken. De kwade reacties komen in eerste instantie van de Amerikaanse eigenaars die met de vinger worden gewezen omdat zij de lucht verpesten, maar ook van de politieke leiders in de Verenigde Staten én Duitsland, van verbruikers- en milieuorganisaties alsook van de andere Duitse automerken die Volkswagen verwijten het blazoen van de Duitse auto-industrie ernstig te hebben besmeurd. Zij bestempelen het voorval als een blamage voor made in Germany.
Schandaal zonder voorgaande
Nog is niet geweten of Volkswagen ook zijn dieselmodellen voor de Europese markt heeft gemanipuleerd. Vaststaat dat we hier te maken hebben met een schandaal zonder voorgaande. Dat de nummer één van de wereld dit soort praktijken toepast, kan onder geen enkel beding worden geaccepteerd en moet hard worden bestraft.
In de VS wachten Volkswagen naast een miljardenboete ontelbare schadeclaims van gedupeerde eigenaars én een immens imagoverlies waarvan de omvang vandaag niet in te schatten valt. Volgens een correspondent van de Duitse televisiezender ARD gaat het Amerikaanse gerecht VW-topman Winterkorn dagvaarden. Men gaat ervan uit dat hij minstens op de hoogte is geweest van de manipulatie. Bijkomend onderzoek moet uitwijzen of hij ook de opdracht daartoe heeft gegeven.
Van het Amerikaanse gerecht is geweten dat het niet mals is voor wie op een georganiseerde en in dit geval ook schandelijke manier de milieuwetgeving overtreedt. Voor Volkswagen en topman Winterkorn zou de rekening weleens heel hoog kunnen oplopen.
Ook in Europa en Azië zal het schandaal gevolgen hebben voor de geloofwaardigheid van Volkswagen en het vertrouwen van de consument. De Duitse minister van Verkeer Alexander Dobrindt heeft al laten weten dat hij alle VW-dieselmodellen door een onafhankelijk instituut zal laten onderzoeken.
Niet onbelangrijk is dat ook de Duitse beleggers geschokt hebben gereageerd. Het VW-aandeel op de beurs van Frankfurt kelderde met bijna 20 procent, een historisch recordverlies. Wat bij de 270.000 VW-werknemers in Duitsland voor grote onrust zorgde; zij zien hun job bedreigd. Wereldwijd stelt de autogroep 650.000 mensen tewerk.
Wat nu?
Vrijdag aanstaande komt de raad van toezicht van Volkswagen AG bijeen voor een evaluatie van de situatie. Naar verwachting zal dan ook over de positie van voorzitter Winterkorn worden beslist, tenzij die de eer aan zichzelf houdt en voortijdig opstapt. Na wat de voorbije dagen is bekend geraakt, moet met alle scenario’s rekening worden gehouden.
Her en der is te horen dat ook andere merken de emissiescores van hun dieselmotoren manipuleren, maar vooralsnog ontbreken harde bewijzen. Eén zaak staat wel vast: voor VW breken sombere tijden aan, een eerste plaats op het einde van het jaar zit er niet meer in.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
