Urbain Vandormael

Mazda MX-5: een plezier om naar te kijken, een plezier om mee te rijden

Urbain Vandormael Expert autosector. Schrijft op Knack.be wekelijks over nieuwigheden in autoland.

Mazda beleeft het meest succesvolle jaar uit zijn 95-jarige geschiedenis met vijf nieuwe modellen en een verwachte recordverkoop van 1,5 miljoen auto’s. De vierde generatie van MX-5 is de laatste nieuwkomer in de rij en demonstreert op een overtuigende wijze de grote progressie die het relatief kleine automerk heeft gemaakt.

Een rotsvast geloof in de eigen mogelijkheden kan wonderen verrichten. Van bij de opstart van zijn fabriek in machineonderdelen in 1920 droomt Jujiro Matsuda ervan om in Hiroshima auto’s te bouwen. In 1931 is het zover en presenteert hij een lichte driewielerbestelwagen met een luchtgekoelde ééncilindermotor onder de merknaam Mazda, een verwijzing naar Ahura Mazda, de hoogste god van het zoroastrisme.

Revolutionaire rotatiemotor wordt geen commercieel succes

Tijdens de Tweede Wereldoorlog schakelt het bedrijf, op bevel van de Japanse keizer, over op de productie van tanks en kanonnen. Als op 6 augustus 1945 een Amerikaanse bommenwerper een atoombom boven Hiroshima dropt, gaan de stad én de Mazda-fabriek in de vlammen op en laten tienduizenden mensen het leven. In 1960 verrijst Mazda uit het as en lanceert het de R360 coupé met watergekoelde motor, gevolgd door een vierdeurs gezinswagen. Van beide modellen worden in vier jaar tijd meer dan één miljoen exemplaren verkocht.

Mazda MX-5: een plezier om naar te kijken, een plezier om mee te rijden
© /
Mazda MX-5: een plezier om naar te kijken, een plezier om mee te rijden
© /

In 1967 stunt Mazda met een rotatiemotor, een verbrandingsmotor met een stilstaande krukas zonder cilinders en zuigers. De revolutionaire motor is compacter, lichter en in principe ook bedrijfszekerder dan een conventionele benzine- en dieselmotor. Maar tussen theorie en praktijk ligt een wereld van verschil: de sportieve modellen RX-7 en RX-8 mét rotatiemotor kunnen de hoge verwachtingen niet inlossen en worden geen commercieel succes.

SKYACTIV-technologie slaat aan

De ingenieurs in Hiroshima geven de moed niet op en blijven zoeken naar innovatieve oplossingen om de efficiëntie van hun motoren te verhogen en het brandstofverbruik en CO2-uitstoot te verminderen. In plaats van de cilinderinhoud te verkleinen en het verlies aan vermogen en koppel te compenseren via een turbo of compressor zoals de concurrenten dat doen, introduceert Mazda de zogenaamde SKYACTIV-technologie. Die bestaat erin de compressieverhouding fors te verhogen wat resulteert in 15 procent meer koppel en 15 procent minder brandstofverbruik en CO2- en NOx-uitstoot.

Onder het motto ‘lichter, sterker en veiliger’ ontwerpen de Mazda-ingenieurs bovendien een onderstel dat gebruikmaakt van aluminium en staal met een hoge treksterkte wat een gewichtsbesparing van 8 procent oplevert en de passieve veiligheid en rijdynamiek verhoogt.

Mazda MX-5: een plezier om naar te kijken, een plezier om mee te rijden
© /

De SKYACTIV-technologie slaat aan, de Mazda-verkoopt boomt. Want ook op het vlak van moderne assistentie-, entertainment- en connectiviteitssystemen geeft de Japanse constructeur het goede voorbeeld: internetverbinding, Facebook, Twitter, tienduizend radiostations met cloud-based content, gepersonaliseerde lokale diensten en eigen auto-apps, het kan allemaal.

2015 beste jaar ooit

‘Onze ambitie bestaat erin om in een stagnerende markt 30 procent meer auto’s te verkopen,’ aldus Matthias Sileghem (CEO Mazda Belux) tijdens de nieuwjaarsreceptie van het merk. Wat in eerste instantie als grootspraak werd gecatalogeerd, is ondertussen een feit. Dankzij drie nieuwe modellen in volumesterke segmenten beleeft Mazda Belux zijn beste jaar ooit en zal het de zeer ambitieuze target halen. Er is nog meer goed nieuws: voor het eerst in zijn 95-jarige geschiedenis zal Mazda – zonder onvoorziene omstandigheden – eind december de kaap van de 1,5 miljoen wagens op jaarbasis overschrijden.

Wedergeboorte van een icoon

Het meest iconische model van het merk is zonder twijfel de roadster MX-5. Leek die bij zijn lancering in 1989 op de Chicago Auto Show nog op een goedkope kloon van de Lotus Elan, dan heeft die ondertussen zo vele intrinsieke kwaliteiten getoond dat hij met meer dan één miljoen exemplaren is uitgegroeid tot de meest verkochte roadster ter wereld.

Voor de ontwikkeling en vormgeving van de vierde generatie hebben de Mazda-ingenieurs en designers zich veel tijd genomen. Een tijdlang hebben ze samengewerkt met collega’s van Fiat, maar twee jaar geleden besliste de Italiaanse autogroep om een punt te zetten achter die samenwerking, zomaar. Op mijn vraag of die samenwerking de vormgeving van de nieuwe MX-5 sterk heeft beïnvloed, antwoordt de Europese designdirector Kevin Rice dat een Japanse collega de lijnen heeft uitgetekend van het finale ontwerp maar dat hij niet uitsluit dat die inspiratie heeft gevonden in Italië. Dat de Alfa Romeo 8c model heeft gestaan, ontkent hij in alle toonaarden. Ik geloof hem op zijn woord.

Mazda MX-5: een plezier om naar te kijken, een plezier om mee te rijden
© /

Hoe het ook zij, de nieuwe MX 5 vormt een zeer geslaagde interpretatie van het zogenaamde KODO-design dat kenmerkend is voor de nieuwe generatie Mazda-modellen. Dat vertrekt van een strakke en ietwat agressieve stroomlijn in combinatie met ideale proporties waarbij de bestuurder en passagier zich in het geval van de MX-5 in het middelpunt van de wagen bevinden. De symmetriegedachte heeft een belangrijke rol gespeeld bij de layout van het interieur en heeft geleid tot een perfecte opstelling van het instrumentenbord, het stuurwiel, de pedalen en versnellingspook. Vanaf het eerste moment voel ik mij thuis én geborgen in de nieuwe MX-5. Hoewel die nog enkele centimeters korter is dan zijn voorganger biedt het interieur voldoende knie- en hoofdruimte en heb ik een goed overzicht in alle richtingen – wat veeleer uitzondering dan regel is in coupés en roadsters.

Hoewel ik vragen heb bij de zingeving van dit soort auto’s, onthoud ik mij ditmaal van commentaar omdat hij zo’n onweerstaanbare hartendief is: een plezier om naar te kijken en een plezier om mee te rijden, een plezier dat je buren je bovendien graag gunnen.

Volwaardige sportwagen voor een vriendenprijs

Some have it all. De vierde generatie MX-5 weegt amper 975 kg, de 50/50 gewichtsverdeling in combinatie met achterwielaandrijving en motor voorin zorgen voor een uitstekende wegligging, door zijn compacte afmetingen (net geen 4 m) en kleine draaicirkel is hij uitermate agile en wendbaar. De korte schakelwegen van de voortreffelijke 6-bak nodigen uit tot sportief rijden. Dat kan zowel met de 1.5 l. als 2.0 l. benzinemotor, het verschil in vermogen bedraagt 30 pk. Het is echter niet zo dat de kleinere krachtbron een rem zet op het rijplezier, absoluut niet.

Mazda MX-5: een plezier om naar te kijken, een plezier om mee te rijden
© /

Al naargelang de motor én de rijstijl varieert het verbruik tussen de 7,5 en 9 l/100 km. De SKYACTIV-motoren zijn niet de zuinigste op de markt en ook de CO2-uitstoot van respectievelijk 139 en 161 g/km ligt aan de hoge kant voor de Japanse lichtgewicht. De vierde generatie MX-5 is nog eens 100 kg lichter dan de vorige, ondanks het omvangrijke aanbod aan assistentie- en infotainmentsystemen aan boord. Echt ieder onderdeel van de wagen is van alle kanten bekeken, op zoek naar mogelijkheden om het gewicht te reduceren. Zo telt een wiel nog maar vier in plaats van vijf bouten.

Minder is meer: geen elektrische motor voor het vouwdak maar een geperfectioneerd systeem waarmee je het dak met één handbeweging opent of sluit – in een absolute recordtijd. De grote aandacht voor het detail, de hoge kwaliteit van de gebruikte materialen en het hoge niveau van afwerking laten veronderstellen dat je voor deze charmante roadster een evenredig hoge prijs moet betalen. Een lesje dat de Duitse constructeurs ons hebben geleerd. Maar wat blijkt? De goedkoopste MX-5 kost net geen 23.000 euro, een vriendenprijs voor een volwaardige sportwagen die ons hart heeft gestolen en een unicum is op de markt. Daar kan eind volgend jaar verandering in komen als Fiat een afgeleid model uitbrengt met een andere look en Italiaanse motoren. Wait and see, want Fiat-baas Sergio Marchionne heeft al ontelbare beloftes gedaan die hij niet is nagekomen. Dat afgeleid model zal overigens niet in Italië maar in de Mazda-fabriek in Hiroshima worden gebouwd.

Als het comité achter de verkiezing van Auto van het Jaar straks een lijst van mogelijke kandidaten samenstelt, hoop ik van ganser harte dat de Mazda MX-5 helemaal bovenaan zal prijken. Als er een sportwagen hiervoor in aanmerking komt, dan deze.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content