Leidt e-auto tot blackout? ‘Stroomnet is niet voorbereid op elektromobiliteit’

Volvo S90 © /
Urbain Vandormael
Urbain Vandormael Expert autosector. Schrijft op Knack.be wekelijks over nieuwigheden in autoland.

Elektromobiliteit is meer een hype dan een boom. Elektrische auto’s maken in België en in onze buurlanden minder daneen procent uit van de nieuwe inschrijvingen. Gelukkig maar. Ons stroomnet is immers niet voorbereid op elektromobiliteit.

‘Rijkemensenstraat in Brasschaat zonder stroom door schuld van Tesla.’ Het zou zomaar een krantenkop kunnen zijn boven een waar gebeurd verhaal. Zou, want van een doorbraak van de elektrische auto’s is voorlopig geen sprake. Zou die er van vandaag op morgen wel komen, zou dat dramatische gevolgen hebben voor de stroomvoorziening. Ons stroomnet is daar namelijk niet op berekend.

Stroomversnelling zit eraan te komen

In een reactie op het succes van Tesla en het dreigend dieselverbod in enkele Europese grootsteden hebben de Duitse merken – en in hun spoor Jaguar en Volvo – een e-offensief aangekondigd. Tussen 2019 en 2021 introduceert Volvo 5 full electric modellen. BMW, Mercedes en VW hebben zelfs een submerk gecreëerd dat zich exclusief gaat bezighouden met de ontwikkeling en distributie van de nieuwe elektrisch aangedreven modellen die er zitten aan te komen. Zo wil Mercedes EQ tegen 2025 10 e-modellen op de markt brengen, de ambities van Volkswagen reiken nog verder.

Elektromobiliteit is de aandrijving van de toekomst, dat staat vast. Tegen 2035 zou één op de drie auto’s op stroom rijden, aldus het scenario waar de meeste constructeurs van uit gaan.

Blackout in buitenwijken Duitse grootsteden

Waarom de doorbraak langer uitblijft dan hier voor vijf jaar nog voorspeld, hebben we hier al in het lang en breed uitgelegd… te duur, te kleine actieradius, te weinig laadpalen. Voor de argumenten van de non-believers was er nauwelijks aandacht. Ten onrechte, zoals nu blijkt.

Mercedes EQ4
Mercedes EQ4© /

Hildegard Müller, die bij de Duitse energiereus Innogy verantwoordelijk is voor het departement ‘Infrastructuur en stroombedeling’, waarschuwt voor ernstige problemen bij de stroomvoorziening in Duitsland. ‘Onze infrastructuur is niet voorbereid op een doorbraak van de e-auto. Worden de voorspellingen van de autobouwers bewaarheid, dan verwacht ik stroomuitval op grote schaal.’

Zij wordt hierin bijgetreden door een studie van de Technische Universiteit (TU) München. Daarin is zelfs sprake van ‘problematische stroomvoorziening in de rand van de Duitse grootsteden vanaf 2022.’ De studie waarschuwt de politieke overheden in niet mis te verstane bewoordingen voor het gevaar van een blackout in de buitenwijken van Berlijn, Frankfurt en München.

Een horrorscenario dat een lelijke streep zou zijn door de rekening van de stroomleveranciers en autoproducten. Die hebben altijd ontkend dat een sterke toename van het aantal e-auto’s een bedreiging voor de stroomvoorziening betekent.

Het echte probleem is niet het surplus aan stroom maar de extra belasting van het stroomnet van de particuliere gebruikers tijdens de piekuren. Volgens een realistische inschatting wordt 80 procent van de e-auto’s op kantoor of thuis opgeladen. Rond de klok van acht. Steken alle eigenaars bij hun thuiskomst de stekker in het stopcontact, springen de zekeringen. Pech voor wie zich had verheugd op zijn favoriete televisiefeuilleton of een spannende voetbalwedstrijd.

Verstandig gebruikmaken van intelligente systemen

Gemiddeld voorziet een lokaal netwerk zo’n 120 gezinnen van stroom. Bezit een dozijn van die huishoudens een e-auto, dan levert dat niet meteen een probleem op voor de stroomvoorziening. Wonen in de wijk 36 milieubewuste gezinnen leidt dat gegarandeerd tot een overbelasting van het net én stroomuitval. Het stroomnetwerk dateert vaak nog van de jaren vijftig toen van airco, personal computers en elektrische auto’s geen sprake was.

Met een te verwachten e-boom vanaf 2025 komen de stroomleveranciers almaar meer onder druk te staan van de wetenschappelijke wereld, die waarschuwt voor problemen bij de stroomvoorziening. Een modernisering van het stroomnet kost echter veel geld én tijd, en wordt om die redenen door de stroomleveranciers op de lange baan geschoven. Maar dat lost het probleem niet op, elke dag uitstel is een verloren dag.

Leidt e-auto tot blackout? 'Stroomnet is niet voorbereid op elektromobiliteit'
© /

In opdracht van de energiebedrijven zoeken wetenschappers koortsachtig naar alternatieve oplossingen. En die bestaan. Dankzij moderne elektronica kunnen auto’s in dezelfde straat met elkaar communiceren en kan het opladen in de tijd worden gespreid. Daardoor kunnen piekmomenten worden voorkomen en komt het avondje televisiekijken niet in gevaar. De accu van de e-auto’s kan ook gebruikt worden om stroomoverschotten te stockeren, die op een later tijdstip gebruikt kunnen worden om tijdelijke stroomtekorten op te vangen.

De autobatterij kan ook benut worden om groene stroom uit zonnepanelen op te slaan. Dat opent hoopvolle perspectieven voor een intelligent en efficiënt energiebeheer, dat zelfs financieel voordeel kan opleveren voor de eigenaars van een e-auto.

Lijkt de elektrische auto het ei van Columbus om de opwarming van de aarde en de teloorgang van flora en fauna tegen te gaan, het is niet alles goud wat blinkt. 2035 lijkt nog veraf en nog is het niet te laat om actie te ondernemen. Dat is een duidelijk appél aan de politiek. Zonder dwingende richtlijnen op supranationaal vlak riskeren we dat de autoconstructeurs en energiebedrijven elk hun eigen weg gaan en oplossingen zullen uitwerken die enkel hun eigen profijt dienen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content