Van 7 tot 12 september heeft in München de IAA Mobility 2021 plaats, de opvolger van de tweejaarlijkse IAA (Internationale Auto Ausstellung). De expositie is verspreid over meerdere locaties in de stad en focust op mobiliteit in het algemeen. De sector reageert sceptisch en verdeeld op de nieuwe aanpak.
Alles wordt anders. In zijn beste jaren haalde de tweejaarlijkse IAA (Internationale Auto Ausstellung) meer dan één miljoen autoliefhebbers van over de hele wereld naar Frankfurt. Qua bezoekersaantallen prijkte de IAA decennialang op plaats één, voor de Duitse automerken hét visitekaartje par excellence. Audi, BMW, Mercedes, Opel, Porsche en VW gebruikten de IAA om hun suprematie op het vlak van technologische knowhow en vooruitgang te etaleren ten overstaan van de rest van de wereld – koste wat het kost. BMW liet begin van de jaren tweeduizend zowaar een eigen extra hall bouwen om uiting te geven aan zijn expansiedrift.
Over het IAA-budget van de Duitse merken doen vele verhalen de ronde, het ene geloofwaardiger dan het andere. Laten we ervan uitgaan dat het telkens een investering in de vele miljoenen betrof. The sky was the limit, de Duitse premiummerken wisten geen blijf met hun miljardenwinsten.
Motor begon onverwacht te sputteren
Dat bleef zo tot 2018. Vanaf het najaar begon de motor plots te sputteren, de terugloop van de omzet en winstmarges werd in een eerste reactie nog afgedaan als een ‘verschijnsel van voorbijgaande aard’, te wijten aan de invoering van de nieuwe WLTP-norm en de negatieve berichten in de media over de impact van de schadelijke uitlaatgassen op mens en natuur.
Met die uitleg probeerden de Duitse merken de essentie van het probleem en de ernst van de situatie te maskeren. De echte waarheid was dat zij niet langer koploper waren op het vlak van technologische vernieuwing meer specifiek inzake de ontwikkeling en implementatie van elektrische aandrijving en systemen voor autonoom rijden. Ze hadden ook te lijden onder de gevolgen van de handelsoorlog tussen Europa, de Verenigde Staten en China. Door de importheffingen werden producten made in Germany plots een pak duurder op hun twee grootste afzetmarkten.
De klant weet niet meer wat te kiezen
De zigzagkoers van de nationale en Europese overheden met betrekking tot de CO2-doelstellingen en autofiscaliteit maakte de situatie zo mogelijk nog erger dan ze al was. Het consumentenvertrouwen alsook de particuliere autoverkoop daalden naar een historisch dieptepunt. Wie toe was aan een nieuwe auto wist gewoonweg niet wat te kiezen en schoof de koop op de lange baan.
Dat is overigens nog altijd het geval: benzine, diesel, hybride of full electric? Goede raad is duur. Want
naarmate de nefaste gevolgen van de klimaatverandering concrete vorm aannemen en in principe iedereen (kunnen) raken, groeit de druk op de beleidsmakers om nog strengere CO2-normen op te leggen aan de automobielsector, om de lage emissiezones uit te breiden en de accijnzen op benzine en diesel te verhogen. Op die manier verplichten ze de automobilist – via een omweg – om over te schakelen op elektrische aandrijving.
Einde van traditionele autosalons
Een en ander zorgde ervoor dat voor de IAA 2019 in mineur verliep. Meer dan twintig constructeurs bleven weg, onder hen alle Franse, Italiaanse en Japanse merken. Wie toch present was, besteedde veel minder geld. In het geval van BMW was er sprake van een inkrimping van het budget van 25 naar 6 miljoen. Ook het aantal bezoekers bleef ver beneden de verwachtingen. Wat het hoogtepunt van het jaar had moeten worden voor de Duitse autosector eindigde in een anticlimax. De voorzitter van het organisatiecomité voelde de bui hangen en kondigde op het einde van de officiële openingsceremonie zijn ontslag aan – consternatie alom.
Een evaluatie van de feiten leerde dat de afwezige exposanten hadden afgehaakt omwille van de hoge investering. Vanuit het oogpunt van de bezoekers bleek dat de IAA, zoals alle traditionele autosalons, te veel aandacht besteedde aan het product en te weinig aan technologie en beleving. Naarmate de auto evolueert in de richting van een smartphone op vier wielen krijgen de automerken te maken met jonge klanten die zich in een andere denk- en leefwereld bewegen en door een andere bril naar een auto kijken.
Terwijl de technologiebeurzen in Las Vegas en Los Angeles focussen op beleving en actieve participatie werden de bezoekers aan de IAA 2019 nog overstelpt met productinfo die ze met één klik kunnen terugvinden op het internet. Een proefrit maken? Onmogelijk, omwille van logistieke en rechtskundige redenen. Zo jaag je klanten weg in plaats van ze te boeien en over de streep te halen.
Alternatieve mobiliteitshappening
Onder leiding van de nieuwe VDA-voorzitster Hildegard Müller werd vanaf begin 2020 gewerkt aan een nieuw format in de vorm van kleinschaligere mobiliteitshappenings op meerdere locaties binnen een stad. Over het concept raakte men het snel eens, de keuze van de nieuwe standplaats nam meer tijd in beslag maar uiteindelijk viel de keuze op München, de thuishaven van BMW.
Dinsdagmorgen 7 september heeft daar de opening plaats van wat nu officieel IAA Mobility 2021 heet, in aanwezigheid van kanselier Angela Merkel. Meteen Merkels laatste optreden op een evenement van de Duitse automobielindustrie, nota bene de grootste werkgever van het land. Eind september kiest Duitsland immers een nieuw parlement en een nieuwe kanselier.
Merkel stelt zich niet meer kandidaat, in haar persoon verliest de Duitse auto-industrie een machtige bondgenoot die op cruciale momenten belangrijke beslissingen op het hoogste niveau in het voordeel van de Duitse autosector heeft kunnen afdwingen. Het is geen toeval dat de Duitse regering de aankoop van een elektrische wagen faciliteert via een aanmoedigingspremie die ettelijke duizenden euro’s bedraagt. De regeling is recentelijk verlengd tot 2026.
Groot voorbehoud, weinig solidariteit
In de aanloop naar IAA Mobility 2021 is er vanuit uiteenlopende hoeken opvallend scherpe kritiek geuit op de formule zelf en op de voorbereiding van het event. Er is sprake van te weinig doordacht over té bureaucratisch tot té weinig uitnodigend.
Feit is dat men bewust gekozen heeft om het letterwoord IAA te behouden, terwijl men zegt te focussen op mobiliteit als een maatschappelijk item dat het fenomeen auto overstijgt. Dat schept verwarring en doet twijfel rijzen over de ware bedoelingen van het Verband der Automobilindustrie (VDA). Dat is kaf op de molen van de Duitse milieuactivisten die qua durf en slagkracht van een ander allooi zijn dan de Belgische. Naar verluidt zijn ze van plan om het VDA-feestje in de war te sturen. In voorkomend geval wordt het moeilijk om alle open spaces in de stad hermetisch af te sluiten voor ongewenste bezoekers. Het is niet uit te sluiten dat het in München tot harde confrontaties komt tussen ordeverstoorders en ordehandhavers. Leuk is anders.
Het is niet uit te sluiten dat het in München tot harde confrontaties komt tussen ordeverstoorders en ordehandhavers.
Feit is ook dat tal van merken forfait geven voor de eerste editie van de IAA Mobility 2021, dat geldt voor alle merken van Stellantis (Abarth, Alfa, Citroën, DS, Fiat, Jeep, Maserati, Opel, Peugeot) en voor Ford, Seat, Skoda, Toyota en Volvo. Dat een merk als Opel, dat constant verwijst naar zijn Duitse roots, niet aanwezig is in München zal bij trouwe Opel-fans niet in goede aarde vallen.
De organisatoren hadden gehoopt op een sterke aanwezigheid van de Chinese merken maar die hebben uiteindelijk hun kat gestuurd. Met als geldig excuus dat zij bij hun terugkeer drie weken in quarantaine moesten. Corona is nog niet van de baan.
Wie zijn er dan wel? Audi stelt welgeteld één concept car tentoon, op een open space in de stad. That’s it. BMW speelt een thuismach en heeft moeite noch geld gespaard om de show te stelen en pakt groot uit met de iX en i4 – met als kers op de taart de iX5 Hydrogen op waterstof. Met de EQB, EQG en EQE stelt Mercedes zowaar drie nieuwe elektrisch aangedreven modellen waardoor het nu over het meest uitgebreide e-gamma beschikt.
Lees verder onder de foto’s
VW heeft voorafgaandelijk niet gecommuniceerd over primeurs, de verrassing of teleurstelling zal des te groter zijn wanneer Merkel het lint doorknipt. Het valt op dat de Belgische persattachés van de Volkswagen Group niet aanwezig zijn in München. Daardoor krijgen de nieuwkomers van concurrerende volumemerken zoals Hyundai, Kia en Renault extra aandacht. Dat geldt meer specifiek voor de Ioniq5 robottaxi, voor bestseller Sportage en de elektrisch aangedreven Mégane E-Tech. Die laatste neemt de handschoen op tegen de VW ID.3 en Citroën Ë-C4.
De indruk ontstaat dat een aantal automerken de zoektocht naar een nieuwe merkidentiteit en nieuwe positionering in het mobiliteitsaanbod van morgen nog niet heeft afgrond. Dat op een internationale autoshow – de eerste sinds het uitbreken van corona begin 2020 – meer fietsmerken dan automerken zijn vertegenwoordigd, is veelzeggend. Nog is het te vroeg om een oordeel te vellen over het nieuwe format, wij staan nog maar aan het begin van de IAA Mobility 2021. Wij zijn benieuwd naar de logistieke begeleiding van het geheel, of en hoe de zogenaamde blue lane tussen de diverse locaties in de stad zal functioneren. Het is ook uitkijken naar een reactie van Febiac, de organisator van de Brussels Motorshow die gepland is voor begin 2022. Wordt vervolgd.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
