Patrick Martens

Asielcrisis aflevering elfendertig

Dat in de ontslagnemende regering niemand het schaamrood op de wangen krijgt over de miserie met de asielopvang, is stilaan wraakroepend.

Wie op de digitale persdatabank Mediargus het zoekwoord ‘asielcrisis’ invoert, scoort voor het afgelopen jaar alleen al 229 artikels. De kans dat dat aantal in de komende weken snel de hoogte in schiet, is bijzonder groot. De winter staat voor de deur en aflevering elfendertig van de sociale ellende met de opvang van asielzoekers – mannen, vrouwen en kinderen die koukleumend en hongerig ergens op een stoep in een grote stad samenklitten – is ingegaan.

De ontslagnemende regering oogst zo andermaal wat ze zelf gezaaid heeft met een beleid van pappen en nathouden. Tot in juli 2009 hielden de Franstalige regeringspartijen, de PS op kop, het been stijf: geen nieuwe opvangplaatsen zolang er geen nieuwe regularisatiecampagne zou starten. Toenmalig premier Herman Van Rompuy (CD&V) ging door de knieën. De campagne zelf is vandaag nog altijd niet afgerond.

Opvolger Yves Leterme (CD&V) zat enkele maanden later met de gebakken peren en deed dan maar een beroep op de caritas van de bevolking om asielzoekers op te nemen. Eind 2010 was het weer raak en monopoliseerde Leterme tijdens De Zevende Dag een televisiecamera om iedereen te verzekeren dat dit keer met een nieuw noodplan alle problemen van de baan zouden zijn. Vandaag, een jaar later, is het opnieuw van dat. Als minister van Defensie Pieter De Crem (CD&V) dan ook nog eens aankondigt dat hij op korte termijn twee derde van de opvangplaatsen in legerkazernes wil sluiten, is het hek helemaal van de dam.

Het ontbreekt nochtans niet aan mensen en instellingen voor asiel: twee staatssecretarissen, een federaal coördinator, de Dienst Vreemdelingenzaken, het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen, een Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. Ook voor de opvang – er zijn meer dan 23.000 plaatsen – is er een brede waaier van instanties en initiatieven: het Federaal Agentschap voor de Opvang van Asielzoekers, het Rode Kruis, niet-gouvernementele organisaties en lokale opvang.

Dat hele systeem van diensten en voorzieningen heeft echter de grootste moeite om de stijging van het aantal asielzoekers in de afgelopen vijf jaar bij te benen. Dit jaar komt het aantal aanvragen mogelijk zelfs uit in de buurt van 25.000. Het gevolg is dat de behandeling te lang aansleept. Dat zet de (materiële) opvang onder druk. Vervolgens keren afgewezen mensen niet terug, zodat na een tijd een nieuwe algemene regularisatie zowat het enige humane alternatief is. En dat allemaal samen heeft dan weer een aanzuigeffect op nieuwe asielzoekers.

Die vicieuze cirkel heeft de ontslagnemende regering niet doorbroken. Dat zal ook niet meteen gebeuren. Een nieuwe en strengere opvangwet, die het parlement recent in het regime van lopende zaken heeft goedgekeurd, probeert daar een mouw aan te passen, maar treedt ten vroegste tegen de zomer van 2012 in werking. Formateur Elio Di Rupo (PS) voegt daar in zijn onderhandelingsnota overigens niets aan toe. Hij en het parlement stellen hun hoop op ‘één enkele minister’ voor het asiel- en migratiebeleid. Maar zonder een samenhangende en consequente regeringsvisie zal ook die ene man of vrouw het tij niet keren.

Patrick Martens

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content