Alles doen om de euro te redden: stoere taal, riskante boodschap

Crisiskoorts bij Mario Draghi, Angela Merkel, François Hollande en Mario Monti. Alles doen om de euro te redden, daar heeft nu iedereen de mond over vol. In Athene en Madrid valt die boodschap niet in dovemansoren.

Mario Draghi beet vorige week donderdag op een conferentie in Londen de spits af: hij en zijn Europese Centrale Bank (ECB) zouden er alles aan doen om de euro te redden (en, voegde hij er ietwat mysterieus aan toe: “het zal genoeg zijn”).

Op vrijdag volgden dan de Duitse kanselier Angela Merkel en de Franse president François Hollande met, opnieuw, de boodschap dat ze “alles zullen doen om de euro te redden”.

Tijdens het weekend borrelden identieke geluiden op na een ontmoeting tussen Merkel en de Italiaanse premier Mario Monti.

Wat de uitlatingen van Draghi betreft, bleek de voorbije dagen uit contacten met diverse centrale banken (vooral in noordelijk Europa) dat de Italiaanse voorzitter van de ECB in Londen hoog spel speelde. Zijn collega’s binnen de ECB waren niet op voorhand op de hoogte van bepaalde uitlatingen die Draghi deed en dat zet bijzonder veel kwaad bloed. De omschrijving “een gevaarlijke uitschuiver” valt meermaals als de London talk van Draghi ter sprake komt. Bovendien heeft men o.m. bij de Duitse en Nederlandse centrale bank grote problemen met de expliciete en impliciete boodschap neergelegd door Draghi in Londen.

Voor de groep rond de Duitse Bundesbank staan twee punten centraal. Eén: de ECB moet binnen haar statuten blijven en kan zich dus onder geen enkel beding aan directe monetaire financiering van overheden begeven. Het monetair beleid mag geen onderdeel van het budgettair beleid worden. Twee: het beleid zoals tot nu toe gevoerd door de ECB heeft duidelijk geen tastbare bijdrage aan een structurele oplossing van de eurocrisis kunnen leveren. Daarbij wordt dan vooral verwezen naar de directe aankopen door de ECB van obligaties van noodlijdende landen en de massale financieringsrondes voor de banken (de zg. LTROs). Meer van dit soort acties, zo luidt het o.m. in Berlijn en Amsterdam, zal geen zoden aan de crisisdijk zetten, integendeel zelfs.

De voorbije uren is duidelijk geworden dat Draghi aanvoelt dat hij zijn hand overspeelde in Londen en nu moet bijsturen. Hij ontmoet vandaag in Frankfurt de Amerikaanse minister van Financiën Geithner en probeert zo snel mogelijk een meeting georganiseerd te krijgen met Jens Weidman, de president van de Duitse Bundesbank. Slaagt Draghi er niet in tijdens de komende dagen zijn beloftes van Londen spijkerhard te maken, dan mag hij er gif op innemen dat de markten geen genade zullen tonen voor wat dan de zoveelste loze belofte uit euro-beleidskringen blijkt te zijn.

De voorzitter van de ECB kan zich alvast troosten met het feit dat de uitlatingen van Merkel, Hollande en Monti wel goed aansloten op zijn boute taal in Londen. De Duitse minister van Financiën Wolfgang Schäuble zorgde dan weer voor enige afkoeling door zowel ten aanzien van Spanje als van Griekenland tijdens het weekend zich hard en onverzettelijk op te stellen.

De verbale drukdoenerij van al deze toptenoren in het eurogebeuren geeft alvast aan hoezeer de crisiskoorts elk van hen te pakken heeft. Het is echter zeer de vraag of stoere taal nog veel indruk maakt, ook al omdat er zware risico’s vasthangen aan die uitspraken.

Eén van de grootste en meest onderschatte risico’s verbonden aan de spierballen-taal van Draghi & Co is de interpretatie die er aan gegeven worden in landen als Griekenland, Spanje en allicht ook Italië. Als alle belangrijke tenoren er toch alles zullen aan doen om de euro te redden dan zal er sowieso nog wel wat extra geld voor ons afkunnen, zo luidt het in Athene en Madrid. De druk om zelf diepgaand in te grijpen, neemt meteen fors af.

Tegelijk sterkt het noodlijdende regeringen in een hardere, of noem het een meer opportunistische, houding ten aanzien van Europa en de troika (ECB, EU, IMF). In Lissabon en Dublin neemt men akte van één en ander. Dit is een Catch 22 waar de euroleiders al langer de ongemakken van moeten dragen. Door hun recent fors taalgebruik werd de Catch 22 nog wat nijpender gemaakt.