Buitenlandminister Iran voert druk op: ‘Wil Europa het dictaat van de VS ondergaan?’

Mohammad Zarif: 'Wij willen geen escalatie. Maar dan moeten de VS zich wel gedragen als een normaal land.' © BelgaImage

Als Amerika nieuwe sancties treft tegen Iran, zullen we reageren, waarschuwt de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Mohammad Javad Zarif. ‘Opnieuw uranium verrijken is een van onze opties.’

Nadat hij in mei het atoomakkoord had opgezegd heeft de Amerikaanse president Donald Trump opnieuw sancties tegen Iran ingevoerd. De Europese Unie reageert nauwelijks. Voelt Iran zich in de steek gelaten?

Mohammad Javad Zarif: Wij houden ons aan het bereikte akkoord. De Europeanen worden geconfronteerd met een fundamentele vraag over de principes van de internationale politiek. De Verenigde Staten willen hun economische en politieke wil aan de rest van de wereld opleggen. Europa moet beslissen of het dat dictaat van de VS wil ondergaan. Dat zal op lange termijn grote gevolgen hebben.

Trump kondigt voor november nieuwe sancties aan die de Iraanse olie-export ernstig zullen belemmeren. President Hassan Rohani heeft ermee gedreigd de straat van Hormuz af te sluiten. Die is cruciaal voor de wereldwijde oliebevoorrading. Als Iran dat doet, verklaart het de VS de facto de oorlog.

Zarif: Wij zullen gewoon olie blijven exporteren, denk ik. Als de VS dat willen verhinderen, zullen ze meer moeten doen dan een beetje dreigen. Maar als het zover komt, kan de rest van de wereld ook niet meer doen alsof er niets aan de hand is.

Er is geen enkele basis voor nieuwe gesprekken met de VS

Wat doet Iran om te voorkomen dat de situatie escaleert?

Zarif: Wij willen geen escalatie. We hebben in goed vertrouwen onderhandeld over een akkoord waar de hele internationale gemeenschap wel bij vaart, de VS incluis. Het Internationale Atoomenergieagentschap (IAEA) heeft al in twaalf rapporten bevestigd dat Iran zich aan de afspraken houdt. Wij willen verder op het ingeslagen pad, maar dan moeten de VS zich wel gedragen als een normaal land.

De EU, Rusland en China respecteren het verdrag. Toch willen veel Europese bedrijven niet meer investeren in Iran omdat ze bang zijn voor de reactie van de VS. De EU kan bedrijven toch niet dwingen om in Iran te investeren?

Zarif: Moeten Europese bedrijven zich aan Europese wetten houden, of aan Amerikaanse dictaten? Juridisch gezien kan de EU zelfs straffen opleggen aan bedrijven die zich terugtrekken uit Iran vanwege de Amerikaanse sancties. De EU heeft gezegd dat het atoomakkoord tot een veiligere wereld leidt. Europa moet bereid zijn daarvoor te betalen.

Zijn er bij de Iraanse leiders überhaupt nog voorstanders te vinden van het atoomakkoord?

Zarif: Het akkoord was geen liefdesverklaring, maar een redelijk compromis. Internationale betrekkingen zijn een kwestie van geven en nemen. Als dat evenwicht verstoord wordt door de Amerikanen en door de passiviteit van de Europeanen, dan zullen we reageren.

Zal Iran dan opnieuw uranium verrijken?

Zarif: Dat is een van de opties.

Trump heeft gezegd dat hij de Iraanse leiders wil ontmoeten. U noemde dat een pr-stunt.

Zarif: Als het niet enkel een pr-stunt is, moet je er iets mee willen bereiken. Maar we hebben al een atoomakkoord. Daar hebben we twaalf jaar over onderhandeld op ministerieel niveau, dat was ongezien in de geschiedenis van de VS en Iran. Trump veegt dat allemaal van tafel. Welke garantie hebben we dat hij een nieuw akkoord wel zal naleven? Er is geen enkele basis voor nieuwe gesprekken. We gaan onze tijd niet verspillen.

Ik heb er alle vertrouwen in dat onze veiligheidsdiensten de wet handhaven zonder geweld te gebruiken

Sinds begin dit jaar is de economische situatie in Iran dramatisch verslechterd. De rial heeft twee derde van zijn waarde verloren en de bevolking protesteert al maandenlang.

Zarif: Een van onze grote sterktes is dat het volk het recht heeft om zijn onvrede te uiten. Voor het parlement in Teheran wordt bijna elke dag betoogd.

De regering heeft de protesten neergeslagen. Daarbij vielen tientallen doden.

Zarif: Misschien is er hier of daar wat excessief gereageerd. Maar f. De protesten moeten natuurlijk geciviliseerd, vreedzaam en wettig verlopen. Net zoals in Europa het geval is.

Enkele vrouwen hebben onlangs geprotesteerd tegen de verplichte hoofddoek. Toen ze hun hoofddoek afdeden, werden ze onmiddellijk gearresteerd. Waarom worden die vrouwen zo hard aangepakt?

Zarif: Elke samenleving heeft wetten en regels. Die zijn het gevolg van een democratisch proces. Het is de plicht van de rechterlijke macht om te zorgen dat ze gerespecteerd worden.

Vroeger werden zulke vrouwen bestraft voor schendingen van de islamitische kledingregels. Nu worden ze ook beschuldigd van propaganda tegen het systeem en het aanzetten tot prostitutie.

Zarif: Wij, als regering, zijn het misschien oneens met hoe hard het gerecht optreedt. Maar de wet moet worden nageleefd. Je kunt toch ook niet plots stoppen met belastingen te betalen omdat je dat niet graag doet?

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content